TIWSI (SIWEL) — Aḍris γef umeẓyan At Sεid yeγlin ass n 19 di yunyu usegass n 2004, di Paris. Mack Ait-Aoudia, deg awal-is, yuγaled γef Ccama d-teǧǧa tmettant umeẓyan . Yesmekta-d ayen yelḥa umennuγ seg assen ar ass-a. Yesḥassef diγen imi anadi γef wid i t-yenγan di Fransa yugi ad yaẓẓ γer zdat.

 

Zemmen teẓẓina (12) issegassen seg ass-mi inγan at ccuq Ameẓyan At Sâid (ires Mehenni) di Paris. Ass-nni amcum, id-iqqimen d yir asmekti i myal Aqvayli anda ivγu illa, d ass wis 19 di yunyu usegass n 2004. Ameẓyan, ittwet s leγder. Macci s ufus iḥfan. Win i t-inγan, s ufus aḥerfan, ifka yas-tt ar wanida ur tt-yuḥtam, ur tt-inwi. Am kra n win iwwi laman, Ameẓyan iruḥ d asfel. Imi d vava-s iwwten xas d netta iḥuzan.

Ccama d-jja tmettant-is macci d ayen ara iḥlun neγ ara ittwattun deg ulawen imeγnasen s umata. Kra n wanda illa uqvayli yukin d yiman-is, ad iccirew ass-a. Ma d imawlan ulayγer a nesseqcer ayeddic, ara aten nesmenḍef acku d ayen iten-iâesren am yiḍ am ass. Am akken neqqar, tasa n tyemmatt teqqaz trenu, teẓẓad tettmeḥiq deg iman-is myal mi ara tres tiṭ-is γef ayen i tt-id-smektayen d mmi-s, d tasa-s.

Ass-a ihi d ass imeṭṭi d usmekti neγ d ass n urfan d tatut ? Tura neẓra gar Iqvayliyen llan wid i wumi ur d-zgi ara γef ul timmunent, ahat tres-asen γef ul am akken qqaren at zik. Dagi d azref nsen. Maca ula d yiwen seg-sen ur d-inni d akken Ameẓyan macci γef umennuγ n vava-s, γef timanit i t-nγan, imi imiren MAK issutur timanit. Tura wid iddan deg uvrid n tikti yagi fiḥel ma nenna-d dacu-tt tmuγli nsen γef tamsalt-a. Ihi am at-afraniman am wid ur d-necqi am at-mgal afraniman, tamettant Umeẓyan gzan-tt ak am yiwen. Iγaḍ-iten ak. Ẓran ak medden tiyita icca Umeẓyan d imawlan-is yiwen ur izmir as idduri, yiwen ur izmir as iffer. Win i γef d-dla inni tewwi-t. D anect-a tura, imi yiwen ur izmir ara ad yerr tiyita, neγ ad yerr akk-in lada-s iγ-yuγalen d arejjaq di taγect. Ur ivliâ ur iqqim.
Nufa-d ihi iman-nneγ ass-a am akken ur nelliz ara. Nerfa neqqim. Nemkta-d nxaq. Ur neẓri dacu-t udem-is. Nvat nessusem. Am akken nendem imi ur ngi kra maca neẓra diγen ur nezmir i kra. Iâedda fell-aneγ zaylal.

Xas akken, deg unnar asartan, seg ass-mi immut Umeẓyan ar ass-a, nedda ayen ur nenwi nezmer-as. Yerna mi γriγ ayen uriγ yagi γef imenγi Umeẓyan kra iseggassen ayagi (i tzemrem ad t-γrem dagi: Ewwten baba-s ḥuzan mmi-s) ufiγ temgarad tegnitt macci d kra.

Illu-ed unavaḍ aqvayli. Anavaḍ ittmeslayen γef uγref aqvayli, γef tnekkit taqvaylit, γef imal n Iqvayliyen. Ass-a, limer idder Umeẓyan, yelli atan ar tama n vava-s. Ad iṭṭef afus am akken innum. Ad iger afus. Ad ifek tayett. Ur ittγima di ṭṭerf.
Ass-a ihi xas nerfa, xas nennuγna temgarad tegnitt γef zik. Di tama aṭas n Iqvayliyen i yukin d yiman nsen, di tayeḍ illa ttawil amek ara nerr tiyita s tsertit imi ass-a illa unavaḍ issawaḍen i tmura umaḍal d tirni kra iḍran d ugdud nneγ. Illa diγen umussu n MAK iṭṭfen tasga n tsartit di tmurt. Ass-a diγen tella siwel.info d tamurt.info d-ittawin issalen n myal takwatt di myal tardest n tmurt nneγ. Ass-a amussu n timanit, MAK, ived di myal tama di tmurt nneγ. Ass-a awalen n Ucebbi s teqvaylit taqurant d aγlaγal di myal taddart, di myal tazniqt n temdinin nneγ. Aṭas i vedlen seg ass-en ar ass-a. Nedda ar zdat seg ass-en ar ass-a u mazal a neddu ar zdat.

Ameẓyan ur immut ara i waḍu. Am netta, am wid iγlin d wid ittuâegven di tefsut taverkant, tamettant nsen tessaki Iqvayliyen. Tessedwawi ula d wid akken ur numin tezmer ad teḍru tcarnant iḍran.

Xas nekni nedda ar zdat, maca anadi γef win neγ γef wid t-inγan isvek. Iâqer. Iqqur anda tuγ ass amenzu. Acku imsulṭa n tmurt n Fransa, anda id-iḍra imenγi d wanda iγli wanza, ccan u mazal tetten deg fassen n imsulṭa n tmurt n Llezzayer tamahrust. Ulamek ar asen ddun di nneqma. Wanag nekni neẓra ak ansi d-ikka tyita. Ameẓyan nγan-t imsulṭa n tmurt n Llezzayer. Nγan-t akken ad âegnen i vava-s, Ferḥat At Sâid (ires Mehenni), aselway unavaḍ uâḍil aqvayli, imi d-inna ayen illan, imi iddem avrid i ẓran s timad nsen ad issufeγ Iqvayliyen ar liser. D aya i γef d-grarven am ceḍla, ddehmen Ameẓyan , ur yuklal, ur yuksan. Yak nutni am iγersan, tudart γur-sen ur tesâi azal, amdan ur iswi tiqeffilt.
Maca ihwa yasen kan, neccur d Imeẓyanen. Yak amedyaz inna-yas “igenni ur negger ara”?

Sgunfu ay Ameẓyan. Ur k-nettu ur nettu ayen temmuteḍ kan akken d aleqqaq. Ur k-ntettu ara azekka.

Mack Ait-Aoudia
SIWEL 182002 JUIN 16

Laisser un commentaire