Adiwenni akked Belɛid Tamsawt, bab n warraz amenzu n tfaska n tmedyazt n udrar n fad

TADIWENNIT (SIWEL) – Belɛid Tamsawt d yiwen n yilemẓi, d anelmad deg tsedawit n sṭif, d amedyaz i d-yufraren deg tfaska n tedwilt tis 15 n udrar n fad deg ayt smaɛel s warraz amezwaru. D mmi-s n Tqerbust, agezdu n Tubiret, di tmurt n Yiqbayliyen. Yekki deg xilla n tfaskiwin n tmedyazt. Yuklal asebγes d usenmmer.

Siwel : Deg tazwara anwa i d-ilemẓi Belɛid Tamsawt ?

Belɛid Tamsawt : Nekk d yiwen n yilemẓi n 24 n yiseggasen. Ttidireγ deg  Tqerbust, agezdu n Tubiret, di tmurt n Yiqbayliyen. Akka tura aqli-yi d anelmad n la géologie di tsedawit n Stif. Kecmeγ s annar n tmedyezt deg useggas n 2013. Kkiγ i tikelt tamenzut s wudem unṣib deg useggas n 2015, deg  tfaska n udrar n fad, sakin kkiγ di tfaskiwin-niḍen i d-yellan deg Imceddalen, Ferɛun, Aqbu, d Wat Wasif.

Amek i d-tufiḍ iman-ik d amedyaz ?

Akken iy-ak nniγ yakan, aya yebda-d deg useggas n 2013, imi d aseggas anda zemreγ ad iniγ d aseggas amellal i d-sɛeddaγ, acku yella wayen iyi di ḥebsen. Deg useggas-agi ur ruḥeγ ara s aγerbaz, dγa rriγ-tt i tγuri n yedlisen, yal ass yal iḍ, send taguni ilaq alma γriγ a lukan kra n isebtar, akken ad ṭseγ.

Akud-iw akk wwin-t yidlisen, akken almi d agur n meγres yiwen yid, dmegh imru nnigh as ahat assa d nek ad yarun, uriγ snat n tseddarin, sakin uγaleγ rniγ-as armi mden-t d asefru. Iɛjeb-iyi waya qleγ ttaruγ yal tikelt.

Maca ma uγaleγ γer tallit-nni i deg i lliγ deg uγerbaz alemmas, cfiγ ḥemmleγ nezzeh ayen yerzan Taqbaylit ama d timucuha, d temɛayin d yisefra. U yerna yemma deg uxxam seg mi iy-as d cfiγ tettawi-d icewwiqen s taγect-is ḥlawan. Aya akk d ayen iyi d ijebden γer tmedyezt.

Γaf wacu i tḥemmleḍ ad tsefruḍ ?

Ak iniγ tidet, ttḥemmileγ tamedyezt tuffirt, γef waya ur ilaq ara ad meslayeγ γef wayen sefraweγ, smenyifeγ d win ad yeγren isefra-w, ara d yinin d acu iwala deg-sen.

Anwa-ten yimedyazen d yinaẓuren n Teqbaylit i γer tmaleḍ ?

Ayen yerzan cna n Teqbaylit, zemreγ ad bedreγ  Dda Sliman Ʃazem, Ferḥat Imaziγen Imula, Meɛtub Lwennas, Idir, Ayt Mengellet, Ideflawen, Ali Ʃemran, Ʃmiruc Amwanes, Zeddek Mulud, Meksa, d wiyaḍ. Selleγ daγen i Muḥya, ama d isefra-s, neγ d ticeqqufin i d-yerra γer tagi-neγ.

Tewwiḍ arraz amenzu deg tfaska n udrar n fad, terğiḍ anecta neγ ?

Mi kkiγ tikelt tamenzut di tfaska n tmedyezt, kkiγ i wakken ad iyi sneqden wid i yizwaren s annar-a n tmedyezt. Imi umneγ d akken win yebγan ad yaẓ γer sdat, ilaq ad isel i usenqed n wiyaḍ, ilaq ad isel i yiwellihen-nsen. Ruḥeγ daγen akken ad mlileγ wid ukkud iyi tezdi tmedyezt, wa d sleγ i yisefra n Teqbaylit tamirant. Ma yella ass-a fernen-d isefra-w deg tfaska n udrar n fad, aya yessebgan-d dakken uẓaγ γer sdat, lemdeγ-d seg tfaskiwin.

Amek i tḥulfaḍ s warraz-a amezwaru i tikelt tamezwarut ?

Ur friḥeγ ara s warraz, akken i ferḥeγ s tegnatin id-as d yezzin, acku tafaska tettili-d yal aseggas d tajmilt i Dda Lmulud At Mɛemmer i yefnan tudert-is γef teqbaylit, akken tuγal daγen d tajmilt i Kamal Buɛemmara, i mazal ar ass-a ula d netta iqeddec γef teqbaylit.

Ferḥeγ daγen imi taseqqamut n yinzurfa d iselmaden n tmaziγt di tesdawiyin, ugar n 4 iseggasen-a llan u bden γef uqerru n tseqamut-a, ama d mass Bellac Takfarinas, mass Ʃeyyad Salim, d sin niḍen i yellan yakan d imedyazen i d-yufraren di teẓrigin yezrin n tfaska-agi, ass-a qlen d inzurfa d iselmaden ula d nutni wigi d massa Wataḥ Linda d mass Seɛdi Qasi.

Amek i tettwaliḍ aswir n tmedyazt Taqbaylit ?

Tamedyezt Taqbaylit tamirant tuẓa nezzeh γer sdat, llan waṭas n imedyazen d tmedyazin i d-yefkan udem niḍen i tmedyezt taqbaylit, ama deg wayen yerzan isental ama d ayen yerzan talγiwin, ula d timenna fkan-as azal. Aya d cwiṭ seg waṭas, acku llan kra ahat ur iyi tettunefk ara tegnit ad teni d-mlileγ neγ ad sleγ i tmedyezt-nsen, ger wid ur yettekin ara di tfaskiwin d wid yettidiren berra n tmurt.

I melmi ara nwali ammud-inek n yisefra deg tnedlisin ?

Ahat mači d lawan-is, acku ur uriγ ara aṭas n yisefra, syin γur-s aqli ar tura yella wayen ilaq ad tlemdeγ γef tmedyezt. Aql-iyi tedduγ yiwet yiwet kan, alma i d-yewsa iman-is.

Ahat yella wayen γef wacu tebγiḍ ad hedreḍ ur kid steqsaγ fell-as ?

Bγiγ ad greγ tiγri, i yimedyazen anda ma llan, ad tt-asen γer tfaskiwin, akken win yesɛan tamusni ad tid-imud i gma-s. Ad snemreγ wid akk iyi sbeγasen  yal tikelt, ama d tawacult-iw, imdukal-iw, imedyazen d wid sneγ anda ma llan, d kra n win yedmen taɛkemt n umennuγ d useḥbiber γef yidles-neγ.

Awal n tagara s wayes ara nessali tadiwennit-a …

Riγ ad kes-nemreγ γef tdiwennit-a, syin γur-s ssarameγ ad iliγ ger wid ad yekkin γas ulamma s wayen fessusen deg ugemmu n tmedyezt taqbaylit.

Yesteqsat Akli Muhubi
SIWEL 101202 Apr 17

Laisser un commentaire